Περίληψη της έκθεσης του ΙΕΑ (Διεθνούς Ινστιτούτου Ενέργειας) για την εξέλιξη της ενέργειας έως το 2050.
Ριζικές αλλαγές στην ενέργεια χρειάζονται ως το 2050 για να περιορίσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη
Ο περιορισμός της ανάπτυξης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από 2°C, θα απαιτούσε μια ενεργειακή αλλαγή με μεγάλο βάθος και ταχύτητα σύμφωνα με την ανάλυση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ενέργειας, περιλαμβάνοντας διπλασιασμό του μέσου όρου των επενδύσεων στην ενέργεια από τα σημερινά επίπεδα.
Μια πρόσφατη πρόβλεψη του ΙΕΑ το 2016 δείχνει ότι οι εκπομπές του CO2 παρέμειναν σταθερές για 3η συνεχή χρονιά. Αυτό ήταν αποτέλεσμα της αυξανόμενης παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, της αλλαγής από τον άνθρακα στο φυσικό αέριο, της βελτίωσης της απόδοσης και επίσης των δομικών αλλαγών στην παγκόσμια οικονομία. Αλλά προκειμένου να πετύχουμε μακροπρόθεσμους στόχους στην κλιματική αλλαγή, οι εκπομπές του CO2 πρέπει να δημιουργήσουν το μέγιστο της καμπής τους μέχρι το 2020 και να πέσουν περισσότερο από 70% των σημερινών επιπέδων πριν το 2050.
Αυτά τα στοιχεία συμπεριλαμβάνονται σε μια έκθεση η οποία ονομάζεται ‘Προοπτικές για την ενεργειακή μεταβολή – απαιτούμενες επενδύσεις για χαμηλού άνθρακα ενεργειακά συστήματα’, η οποία προετοιμάστηκε μετά από απαίτηση της Γερμανικής κυβέρνησης για να αποτελέσει θέμα συζήτησης κατά την διάρκεια της προεδρίας της στο συνέδριο των G20. Η ανάλυση στοχεύει στο να δείξει τι θα χρειαζόταν στον τομέα της ενέργειας για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από 2°C.
Η ανάλυση της ΙΕΑ δείχνει ότι για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο πρέπει να γίνει μια βαθιά αλλαγή στον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης της ενέργειας έως το 2050:
– Περίπου 95% της ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να παράγεται από διαδικασίες χαμηλού άνθρακα έως τότε, συγκρινόμενο με το ένα τρίτο που ισχύει σήμερα με οδηγό τις ανανεώσιμες πηγές.
– Επτά στα δέκα καινούργια αυτοκίνητα πρέπει να είναι ηλεκτρικά συγκρινόμενο με το ένα στα εκατό σήμερα.
– Το συνολικό απόθεμα των κτιρίων πρέπει να ανακαινιστεί και η παραγωγή CO2 στον Βιομηχανικό τομέα πρέπει να πέσει κάτω από το 80% των σημερινών επιπέδων.
– Τα ορυκτά καύσιμα, ειδικότερα το φυσικό αέριο, θα εξακολουθήσουν να είναι αναγκαία το 2050 και θα καλύπτουν το 40% των ενεργειακών απαιτήσεων, δηλαδή περίπου το μισό από το σημερινό επίπεδο.
– 3,5 δισ. δολάρια επενδύσεων θα χρειαστούν στον ενεργειακό τομέα έως το 2050.
Οι ανάγκες αυτών των επενδύσεων δεν είναι κατανεμημένες ομοιόμορφα. Οι επενδύσεις στην ενέργεια μπορούν να παραμείνουν στο σημερινό επίπεδο έως το 2050, αλλά θα χρειαστούν έναν ριζικό αναπροσανατολισμό: Οι επενδύσεις στα ορυκτά καύσιμα θα είναι χαμηλότερες και θα αναπληρωθούν από μια μεγάλη αύξηση της τάξης του 150% στις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως επίσης και μια αύξηση των επενδύσεων στην πυρηνική ενέργεια, των επενδύσεων στην αποθήκευση ενέργειας, των επενδύσεων σε συστήματα δέσμευσης αερίων CO2 (Carbon capture) και των επενδύσεων στα δίκτυα διανομής και μεταφοράς.
Οι επενδύσεις στα ορυκτά καύσιμα θα είναι ακόμα αναγκαίες. Η συνέχιση των επενδύσεων των επιχειρήσεων στα ορυκτά καύσιμα θα εξακολουθήσουν ώστε να είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί η ασφάλεια του συστήματος. Το φυσικό αέριο θα παίξει ένα σημαντικό ρόλο σαν ένα μεταβατικό καύσιμο και σαν συμπληρωματικό των διαφόρων μορφών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2050. Για το πετρέλαιο οι επενδύσεις είναι σχετικά σημαντικές γιατί η μείωση των αποθεμάτων είναι μεγαλύτερη από την αναμενόμενη μείωση της ζήτησης και αυτό πρέπει να ισοσκελιστεί.
Η πρόκληση είναι μεγαλύτερη στους τομείς της Βιομηχανίας, των μεταφορών και των κατασκευών. Το 2015, περίπου 220 δισ. δολάρια ξοδεύτηκαν για πιο αποδοτικές συσκευές στον φωτισμό, στα αυτοκίνητα, στα φορτηγά, καθώς και βιομηχανικούς κινητήρες. Τέτοιες επενδύσεις θα χρειαστούν δέκα φορές περισσότερες έως το 2050. Θα χρειαστεί επίσης να συμπεριληφθούν και άλλοι τομείς, όπως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην χρήση της θέρμανσης των κτιρίων και του Βιομηχανικού τομέα, καθώς και στα αυτοκίνητα και στα φορτηγά. Αυτή η απότομη αύξηση των επενδύσεων θα απαιτήσει πολιτικές υποστήριξης οι οποίες θα διασφαλίσουν την δυνατότητα των καταναλωτών να τις αποδεχθούν.
Τέτοιες βαθιές αλλαγές στον ενεργειακό τομέα θα απαιτήσουν φιλόδοξα πολιτικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της απόρριψης των υποκατάστατων των ορυκτών καυσίμων, την άνοδο των τιμών CO2, τις μεγάλες αλλαγές στην αγορά ηλεκτρισμού η οποία καλείται να ενσωματώσει μεγάλες ποσότητες ανανεώσιμης ενέργειας και αυστηρή νομοθεσία για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και της οικονομίας χαμηλού άνθρακα. Τέτοιες πολιτικές πρέπει να διασφαλίζουν ότι η ενέργεια θα παραμένει ή θα γίνει προσιτή σε δισεκατομμύρια ανθρώπων οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση σε αυτήν. Περισσότερη επίσης συνεργασία στις νέες τεχνολογίες θα χρειαστεί παγκοσμίως, για να αναπτυχθεί γρηγορότερα η οικονομία χαμηλού άνθρακα. Η ΙΕΑ συνεχίζει να υποστηρίζει την ενεργειακή μεταβατική περίοδο μέσα από ανάλυση σε βάθος, την οποία βοηθά ο συμβουλευτικός της ρόλος στην ενεργειακή συνεργασία.
